Nederlandse voltooid verleden tijd (v.v.t.)

In dit hoofdstuk maak je kennis met de voltooid verleden tijd (v.v.t.). Je leert in welke situaties je moet kiezen voor de voltooid verleden tijd en je leert hoe je de voltooid verleden tijd vormt. De voltooid verleden tijd lijkt erg op de voltooid tegenwoordige tijd.

Definitie en gebruik van de voltooid verleden tijd (v.v.t.)

De voltooid verleden tijd wordt gebruikt om een situatie te beschrijven die heeft plaatsgevonden in het verleden en is voltooid. Het wordt gebruikt om aan te duiden dat een bepaalde activiteit voor een andere activiteit is gebeurd. 

Heb je een vraag?

Volg online taallessen met een professionele leraar

1. Native en geverifieerde leraren
2. Gratis proefles
3. Inclusief lesmateriaal

Nienke L.

Katrien D.

María Mercedes D.

Monique M.

HUGUES JPM P.

Bart N.

Anco P.

Jasmin B.

Michel B.

Jonathan V.

Schrijf je gratis in

Hoe vorm je de voltooid verleden tijd?

De voltooid verleden tijd bestaat uit: vorm van 'hebben' of 'zijn' in onvoltooid verleden tijd + voltooid deelwoord.

In deze vorm komen dus twee werkwoorden voor: een hulpwerkwoord en een zelfstandig werkwoord.

Eigenlijk is de voltooid tegenwoordige tijd geen tegenwoordige tijd meer, maar een verleden tijd. Toch noemen we het een tegenwoordige tijd omdat de hulpwerkwoorden 'hebben'/'zijn' wel in de tegenwoordige tijd staan.

1) Hebben of zijn?

In de meeste gevallen gebruik je 'hebben'. Je gebruikt 'zijn' in twee gevallen:

Met een koppelwerkwoord:

• zijn
• worden
• blijven
• blijken
• lijken
• schijnen
• heten
• dunken
• voorkomen

Of als het werkwoord een beweging, ontwikkeling of verandering uitdrukt.

2) Het voltooid deelwoord van zwakke werkwoorden

Zwakke werkwoorden zijn werkwoorden die niet van klank veranderen. Bij zwakke werkwoorden ziet het voltooid deelwoord er zo uit:

Ge + stam + d/t

Bijvoorbeeld: geboekt of gereisd.

Bij de zwakke voltooid deelwoorden zijn er ook een aantal uitzonderingen:

• Als een werkwoord begint met een voorvoegsel ('ge-', 'be-', 'er-', 'her-', 'ver-' and 'ont-'), dan hoef je er geen 'ge-' voor te zetten. 
• Soms komt er wel 'ge-' na het voorzetsel. Bijvoorbeeld: overmaken - overgemaakt. Je gebruikt deze regel als de klemtoon op het voorzetsel ligt.
• Als de stam al op een '-t' of '-d', dan schrijf je nooit een extra '-t' of '-d'. Bijvoorbeeld: geplant of gebrand.

Wanneer eindigt het voltooid deelwoord op een '-t' of '-d'?

• Als de stam van een werkwoord eindigt op een van de medeklinkers van 't exKofschip: X, T, K, F, S, CH, P, dan gebruik je de '-t' aan het einde van het voltooid deelwoord. Bijvoorbeeld: gekaapt, gepast.
• Als de stam eindigt op een andere letter van het alfabet, dan gebruik je de '-d' aan het einde van het voltooid deelwoord.Bijvoorbeeld: geduwd, gehuild.

3) Het voltooid deelwoord van sterke werkwoorden

De sterke werkwoorden veranderen wel van klank. Elk infinitief heeft zijn eigen unieke voltooid deelwoord, er zijn dus ook geen exacte regels om deze voltooid deelwoorden te onthouden. Bij voltooid deelwoorden van sterke werkwoorden moet je opschrijven wat je hoort.

Veel voorkomende soorten voltooid deelwoorden van sterke werkwoorden:

1. Eindigen op '-en' of '-n'. 
2. Zijn afgeleid van de vorm in verleden tijd. 
3. Zijn afgeleid van de vorm in de tegenwoordige tijd. 

Doe de oefeningen om te kijken of je het hebt begrepen!