Nederlandse zelfstandige naamwoorden

In dit onderdeel van de cursus Nederlandse grammatica leer je over het zelfstandig naamwoord. Je leert wat het zelfstandig naamwoord is en hoe je dit kunt herkennen. Je leert ook op welke plaatsen in de zin een zelfstandig naamwoord kan voorkomen.

Wat is een zelfstandig naamwoord?

Zelfstandige naamwoorden drukken een zelfstandigheid uit. Ze beschrijven dingen, mensen, dieren, gebeurtenissen, plaatsen en ideeën. Zelfstandige naamwoorden kunnen gebruikt worden met een onbepaald lidwoord ('een') of een bepaald lidwoord ('de' / 'het'):

• Een onbepaald lidwoord wordt gebruikt wanneer er gepraat wordt over iets algemeens of wanneer de spreker denkt dat anderen niet weten waar hij het over heeft. 
• Een bepaald lidwoord wordt gebruikt wanneer de spreker zeker is dat anderen weten waar hij over spreekt. 

De tabel hieronder toont categorieën van zelfstandigheden en voorbeelden van zelfstandige naamwoorden.

Een zelfstandig naamwoord kan ook een eigennaam of een soortnaam zijn.

Heb je een vraag?

Volg online taallessen met een professionele leraar

1. Native en geverifieerde leraren
2. Gratis proefles
3. Inclusief lesmateriaal

Marcela P.

Michael B.

Rose F.

María Mercedes D.

Josanne V.

Els S.

Ana M.

Job D.

Katrien D.

Saskia D.

Schrijf je gratis in

Telbare en ontelbare zelfstandige naamwoorden

Het Nederlands heeft telbare- en ontelbare zelfstandige naamwoorden:

• De telbare zelfstandige naamwoorden bestaan uit zaken die kunnen worden geteld.
  Bijvoorbeeld: Een schip, twee schepen. 
• De ontelbare zelfstandige naamwoorden kunnen niet geteld worden of hebben een ander element nodig om geteld te kunnen worden. 
  Bijvoorbeeld: De melk, twee glazen melk.
  (Fout: twee melken.) 

De tabel hieronder toont enkele voorbeelden van telbare- en ontelbare zelfstandige naamwoorden:

Zelfstandige naamwoorden herkennen

Er zijn vier manieren waarop zelfstandige naamwoorden herkend kunnen worden in een zin. De volgende methodes kunnen gebruikt worden om te kijken of een woord een zelfstandig naamwoord is:

1. Kijk of er een lidwoord voor het woord geplaatst kan worden. (De man, het huis)
2. Kijk of het meervoud van het woord gemaakt kan worden. (Mannen, huizen)
3. Kijk of er een verkleinwoord van gemaakt kan worden. (Mannetje, huisje)
4. Kijk of er een bijvoeglijk naamwoord voor geplaatst kan worden. (De kleine man, het grote huis)

Zelfstandige naamwoorden zoeken in een zin

Zelfstandige naamwoorden kunnen in verschillende zinsdelen voorkomen:

• De hond is ziek. (onderwerp)​
• Dat lijkt wel plastic. (naamwoordelijk gezegde)
• Hij maakt een tekening. (lijdend voorwerp)
• Zij heeft het konijn te eten. (meewerkend voorwerp)
• Wij gaan graag naar Amsterdam. (bijwoordelijke bepaling)

Test met de onderstaande oefeningen of je de uitleg begrepen hebt.